«Լրագրողներ հանուն ապագայի» կողմից պատրաստված «Առցանց ԶԼՄ-ների դիտարկումը 2012թ. մայիսի 6-ի ԱԺ ընտրությունների վերաբերյալ» ամփոփիչ զեկույցը կարող եք ներբեռնել այստեղ:
Այս մշտադիտարկումն իրականացրել է «Լրագրողներ հանուն ապագայի» /ԼՀԱ/ հասարակական կազմակերպությունը` «Բաց հասարակության հիմնադրամներ-Հայաստան» /ԲՀՀ-Հայաստան/ կազմակերպության ֆինանսական աջակցությամբ:
Մշտադիտարկման նպատակն է արձանագրել հայաստանյան առցանց ԶԼՄների աշխատանքային գործընթացը ընտրություններին վերաբերող լուսաբանումների տեսանկյունից` նախընտրական 3 ամիսների և հետընտրական 2 շաբաթների ընթացքում` փետրվարի 6 ից մայիսի 20ը ընկած ժամանակահատվածը (ընդհանուր 105 oր):
«Լրագրողներ հանուն ապագայի» կողմից պատրաստված «Առցանց ԶԼՄ-ների դիտարկումը 2012թ. մայիսի 6-ի ԱԺ ընտրությունների վերաբերյալ» ամփոփիչ զեկույցը կարող եք ներբեռնել այստեղ:
Այս մշտադիտարկումն իրականացրել է «Լրագրողներ հանուն ապագայի» /ԼՀԱ/ հասարակական կազմակերպությունը` «Բաց հասարակության հիմնադրամներ-Հայաստան» /ԲՀՀ-Հայաստան/ կազմակերպության ֆինանսական աջակցությամբ:
Մշտադիտարկման նպատակն է արձանագրել հայաստանյան առցանց ԶԼՄների աշխատանքային գործընթացը ընտրություններին վերաբերող լուսաբանումների տեսանկյունից` նախընտրական 3 ամիսների և հետընտրական 2 շաբաթների ընթացքում` փետրվարի 6 ից մայիսի 20ը ընկած ժամանակահատվածը (ընդհանուր 105 oր):
Նախորդ տարիներին Հայաստանում ընտրական գործընթացների ժամանակահատվածում առցանց ԶԼՄ-ների մշտադիտարկում չէր իրականացվել: Նման մշտադիտարկման անհրաժեշտությունն արդեն հասունացել էր, քանի որ վերջին 3-4 տարիների ընթացքում հանրապետությունում համացանցի տարածումը և գների անկումը ապահովեց համացանցից օգտվողների կայուն աճ, զուգահեռ սկսեց ավելանալ նաև լրատվական գործունեություն իրականացնող կայքերի թիվը:
Եթե 2007թ-ի Հայաստանի խորհրդարանական ընտրությունների ժամանակահատվածում կար ընդհամենը մեկ տասնյակին հասնող կայք, որոնք իրականացնում էին լրատվական գործունեություն, ապա ներկայումս միայն Circle.am հայկական վարկանիշային համակարգի «Լուրեր և ԶԼՄ» բաժնում գրանցված է 214 հայկական առցանց լրատվամիջոց, որտեղ վարկանիշով առաջին 20 կայքերը օրական միջինը ունենում են 5.000-ից մինչև 150.000 այցելու (սակայն այս համակարգում գրանցված չեն Azatutyun.am և PanArmenian.net կայքերը):
Առցանց ԶԼՄ-ների այցելուների քանակի աճին նպաստեց նաև սոցիալական ցանցերի տարածումը Հայաստանում: Հատկապես Ֆեյսբուք սոցիալական ցանցում գրեթե բոլոր հայկական կայքերը ունեն համանուն էջ, որտեղ տեղադրում են իրենց կայքի բոլոր նյութերը: Օրինակ News.am կայքի ֆեյսբուքյան հավանողների թիվն արդեն գերազանցել է 50 հազարը:
Թեև Հայաստանում ամենապահանջված զանգվածային լրատվության միջոցը շարունակում է մնալ հեռուստատեսությունը (բնակչության մոտ 97%), պետք է արձանագրել, որ առցանց ԶԼՄ-ներն այլևս կարողանում են իրենց տարածած լրատվությամբ, օպերատիվությամբ և բազմազանությամբ անմիջական ազդեցություն ունենալ ավանդական ԶԼՄ-ների օրվա լրահոսի ձևավորման գործընթացում:
Սակայն առցանց ԶԼՄ-ների պարագայում առայժմ քիչ չեն դեպքերը, երբ «առաջինը լինելու» գայթակղության պատճառով, օպերատիվությունը հանգեցնում է չճշտված տեղեկատվության տարածմանը, փաստերի և բավարար քանակությամբ աղբյուրների բացակայությանը և այլ լրագրողական կանոնների խախտումներին:
Սույն մշտադիտարկումը հնարավորություն է տալիս պատկերացնելու Հայաստանի առցանց ԶԼՄ-ների լուսաբանման անաչառությունը այնպիսի հասարակական-քաղաքական նշանակության իրադարձությունների ժամանակ, ինչպիսին են խորհրդարանական ընտրությունները:
Բացի անդրադարձների քանակից և բնույթից, մշտադիտարկվել է նաև առցանց ԶԼՄ-ների հրապարակումների տիպն ըստ պատկանելիության աղբյուրների, քանակի, ժանրի և մեդիաբովանդակության:
Այս ամփոփիչ զեկույցում տվյալները ներկայացված են մշտադիտարկման ողջ ժամանակահատվածի համար` փետրվարի 6-ից մայիսի 20-ը, ինչպես նաև տվյալ ժամանակահատվածը փուլային տարբերակով`
- Նախաքարոզարշավ` 62 օրացուցային օր (փետրվարի 6 ից ապրիլի 7)
- Քարոզարշավ` 27 օրացուցային օր (ապրիլի 8ից մայիսի 4ը)
- Հետքարոզարշավ` 16 օրացուցային օր (մայիսի 5ից 20ը)
Լուսաբանման տեսանկյունից առանձնահատուկ կարևորություն ունեցող օրերի տվյալները ներկայացված են նաև առանձին տեսքով:
- Լռության օր (մայիսի 5)
- Ընտրությունների օր (մայիսի 6)
Մշտադիտարկումն իրականացվել է Հայաստանի 10 առցանց ԶԼՄ-ներում, որոնց ընտրությունը կատարվել է Circle.am վարկանիշային համակարգի տվյալների և մեդիա փորձագետների շրջանում կատարված հարցման արդյունքում:
Կյաքերը հետևյալն են.
- 1in.am
- 7or.am
- A1plus.am
- Azatutyun.am
- Civilnet.tv (.am)
- Lragir.am
- News.am
- Tert.am
- PanArmenian.net
- Panorama.am
Արձանագրվել և հետազոտվել են վերը նշված կայքերի «Լրահոս», «Քաղաքական», «Տեսադարան» բաժիններում առկա բոլոր այն հրապարակումները, որոնք անդրադարձ են պարունակել համամասնական ընտարակարգով գրանցված 9 կուսակցություններին/դաշինքին, և/կամ դրանցից յուրաքանչյուրի համամասնական ընտրացուցակի առաջին երեք անձանց:
Աղբյուր` Լրագրողներ հանուն ապագայի