«Ինտերնետի հայկական տիրույթում բովանդակության զարգացման մասին» ուսումնասիրությունը կատարվել է «Լրագրողներ հանուն ապագայի» ՀԿ աշխատանքային խմբի կողմից մեկ տարվա ընթացքում` 2011 թ. հոկտեմբերից մինչև 2012 թ. հոկտեմբեր: Ուսումնասիրության ընթացքում քննարկվել են ինտերնետի հայկական տիրույթում էլեկտրոնային բովանդակության զարգացման վրա անմիջական ազդեցություն ունեցող ոլորտները և դրա հետագա ազդեցությունը ներքին թրաֆիկի մասնաբաժնի ավելացման վրա: Ուսումնասիրության ողջ ընթացքում զեկույցում օգտագործվող տվյալները նորացվել են, իսկ բովանդակությունը խմբագրվել ըստ զարգացումների:
Տեղեկատվության այլընտրանքային աղբյուրից էլեկտրոնային բովանդակության զարգացման խնդիրը տարեցտարի դառնում է կարևորագույն հարցերից մեկը ցանկացած երկրի համար: Հայաստանի բնակչության մեկ երրորդից ավելին արդեն օգտվում է համացանցից, իսկ դա կնշանակի` համացանցում առկա հայերեն բովանդակությունը, որն իր ազդեցությունն է ունենալու երկրի քաղաքացու կարծիքի և դիրքորոշման ձևավորման վրա, ժամանակի ընթացքում միայն առավել մեծ նշանակություն կունենա: Տեղական քոնթենթ (կամ բովանդակություն) եզրի տակ մենք հասկանում ենք մայրենի կամ օտար լեզուներով ինտերնետում հասանելի տեղեկատվություն, որն անմիջական առնչություն ունի Հայաստանի և հայ ժողովրդի հետ:
«Ինտերնետի հայկական տիրույթում բովանդակության զարգացման մասին» ուսումնասիրությունը կատարվել է «Լրագրողներ հանուն ապագայի» ՀԿ աշխատանքային խմբի կողմից մեկ տարվա ընթացքում` 2011 թ. հոկտեմբերից մինչև 2012 թ. հոկտեմբեր: Ուսումնասիրության ընթացքում քննարկվել են ինտերնետի հայկական տիրույթում էլեկտրոնային բովանդակության զարգացման վրա անմիջական ազդեցություն ունեցող ոլորտները և դրա հետագա ազդեցությունը ներքին թրաֆիկի մասնաբաժնի ավելացման վրա: Ուսումնասիրության ողջ ընթացքում զեկույցում օգտագործվող տվյալները նորացվել են, իսկ բովանդակությունը խմբագրվել ըստ զարգացումների:
Տեղեկատվության այլընտրանքային աղբյուրից էլեկտրոնային բովանդակության զարգացման խնդիրը տարեցտարի դառնում է կարևորագույն հարցերից մեկը ցանկացած երկրի համար: Հայաստանի բնակչության մեկ երրորդից ավելին արդեն օգտվում է համացանցից, իսկ դա կնշանակի` համացանցում առկա հայերեն բովանդակությունը, որն իր ազդեցությունն է ունենալու երկրի քաղաքացու կարծիքի և դիրքորոշման ձևավորման վրա, ժամանակի ընթացքում միայն առավել մեծ նշանակություն կունենա: Տեղական քոնթենթ (կամ բովանդակություն) եզրի տակ մենք հասկանում ենք մայրենի կամ օտար լեզուներով ինտերնետում հասանելի տեղեկատվություն, որն անմիջական առնչություն ունի Հայաստանի և հայ ժողովրդի հետ:
Ոլորտի զարգացման հանգուցային հիմնախնդիրներից են համարվում երկու պարզ և փոխադարձաբար կապված բաղադրիչների` պահանջարկի և, ի հետևանս, առաջարկի բացակայությունը: Սոցիոլոգիական հետազոտությունների համաձայն, որոնք հետագայում կներկայացվեն զեկույցում, Հայաստանում ինտերնետ օգտագործողների զգալի թիվը դեռևս ինտերնետն ընկալում է ավելի շուտ զվարճանքի, հաղորդակցման և շփման, քան գիտելիքներ ստանալու աղբյուր:
Այս հիմնախնդիրն անմիջական կապ ունի բնակչության տեխնիկական ապահովվածության, ինչպես նաև ընդհանրապես համընդհանուր գրագիտության և, մասնավորապես, համակարգչային գրագիտության հետ: Գրքերի և պարբերական մամուլի նկատմամբ հետաքրքրության բարձրացումը իր հերթին անխուսափելիորեն ընթերցողներ կբերի ինտերնետ, որից հետո տեղեկատվության պահանջարկ կառաջանա: Այսօր առաջարկը հիմնականում բխում է էնտուզիաստներից, որոշ փոքր նախագծեր էլ իրականացվում են դոնոր կազմակերպությունների միջոցներով, սակայն էլեկտրոնային քոնթենթը հնարավոր է լուրջ մակարդակի բարձրացնել միայն պետական ծանրակշիռ աջակցության պարագայում, կամ ներդրողների համար այս ոլորտը գրավիչ դարձնելով: Այստեղ տեղին է հիշել Ֆրանսիայի կառավարության օրինակը, որը գիտակցելով ազգային մշակույթի պահպանության և տարածման ողջ կարևորությունը, որոշում ընդունեց 30 մլն եվրո ներդնել ֆրանսիացի գրողների հարյուր հազարավոր գրքերի թվայնացման համար:
Այսօր Հայաստանում աշխատանքներ են կատարվում Մատենադարանում առկա ձեռագրերի, Ազգային արխիվի փաստաթղթերի (այդ թվում նաև` ֆոտո- և տեսա-) թվայնացման ուղղությամբ: Սակայն էլեկտրոնային գրադարաններում և առցանց վաճառքում դեռևս անբավարար թվով գրքեր են հասանելի:
Էլեկտրոնային բովանդակության զարգացման մեջ կարևոր նշանակություն ունի նաև ենթակառուցվածքների զարգացումը` Հայաստանում ինտերնետ կապի մուտքի աշխարհագրության ընդլայնումը, հոսթինգ ծառայությունների որակի լավացումը, տեղեկատվական անվտանգության ապահովումը և այլն: Այս հարցերի մի մասը օրգանապես աստիճանաբար լուծվում է շուկայի օրենքների համաձայն` տեղի է ունենում շուկայի խոշորացում, առաջարկվում են նորանոր շահավետ ծառայություններ: Հարցերի մյուս մասը պահանջում է կառավարության և հասարակության ուշադրությունը:
Սույն զեկույցում ԼՀԱ-ի աշխատանքային խումբը փորձել է ներկայացնել Հայաստանում էլեկտրոնային բովանդակության զարգացմանը վերաբերող ներկա իրավիճակը, վեր հանել առավել հրատապ խնդիրները և դրանց հաղթահարման ուղիները:
Ուսումնասրության էլեկտրոնային տարբերակին հնարավոր է ծանոթանալ այստեղ:
«Ինտերնետի հայկական տիրույթում բովանդակության զարգացման մասին» ուսումնասիրությունն իրականացրել է «Լրագրողներ հանուն ապագայի» ՀԿ աշխատանքային խումբը` «Բաց հասարակության հիմնադրամներ-Հայաստան» կազմակերպության ֆինանսական աջակցությամբ: Արտահայտած տեսակետները հեղինակներինն են և պարտադիր չէ, որ արտահայտեն «Բաց հասարակության հիմնադրամներ-Հայաստան» կազմակերպության տեսակետները:
ԼՀԱ-ի իրականացրած այլ ուսումնասիրություններին ծանոթացեք այստեղ: