Skip to content

Creative Commons. համացանցում հեղինակային իրավունքները պաշտպանելու անվճար և այլընտրանքային մեթոդ

Արդյոք պե՞տք է, որ տեղեկատվությունն ազատ լինի, թե՞ հեղինակը պետք է աչալրջորեն վերահսկի իր ստեղծագործության օգտագործումը: Այս խնդիրը սրվեց հատկապես համացանցի զարգացման հետ, որտեղ տեղեկատվությունը տարածվում է կայծակնային արագությամբ, ընդ որում, ճանապարհին կորցնելով ստեղծագործության իրական հեղնակին:

2001 թվականին ստեղծվեց «Creative Commons» կազմակերպությունը, որը գործող օրենքի շրջանակներում կոչված էր բարեփոխելու հեղինակային իրավունքները` ստեղծագործությունների օրինական օգտագործումն ընդլայնելու համար:

Կազմակերպությունը մշակեց լիցենզիա, որի շնորհիվ հեղինակներն անձամբ կարող են ընտրել, թե իրենց իրավունքների որ մասով են պատրաստ կիսվել:

«Creative Commons» կամ «CC» լիցենզիան հեղինակներին հնարավորություն տվեց թույլատրելու օգտագործել իրենց ստեղծագործությունները` նշելով հեղինակին (թույլատրել կամ արգելել օգտագործումը կոմերցիոն նպատակներով, թույլատրել կամ արգելել փոփոխել տեսանյութի բնօրինակը և այլն):

Այսպիսով, «© All rights reserved» (Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են) լիցենզիայի համար հայտնվել է այլընտրանքային` «CC Some rights reserved» (Որոշ իրավունքներ պաշտպանված են) լիցենզիան: 2002-2009թթ-ին ամբողջ աշխարհում տրամադրվել է 350 միլիոն «CC» լիցենզիա:

Read More »Creative Commons. համացանցում հեղինակային իրավունքները պաշտպանելու անվճար և այլընտրանքային մեթոդ

Երազանքս փշրվեց…

Երբ փոքր ես, լի ես հույսերով, երազանքներով ու մտքերով… Մտքերով, որ մի օր կմեծանաս և ճիշտն ու սխալն ընտրելու իրավունք կունենաս …

Երբ ութ տարեկան էի, շատ զգացմունքային էի: Եթե միայն կարողանայիք տեսնել մտքերս, ապա կխելագարվեիք այն գեղեցիկ գույներից, որոնք ինքս էի ստեղծել… Ես մի սովորական աղջիկ էի, որը երաժշտություն էր սիրում:

Երաժշտությունն ինձ համար ամեն ինչ էր. յուրաքանչյուր տոնայնության մեջ ես գտնում էի ինձ, իմ ձայնը, ոգին ու շունչը: Երաժշտության  մեծերով` Շոպենով, Բեթհովենով, Լիստով ոգեշնչված` ես մայրիկիս խնդրեցի օգնել ինձ հայտնվելու երաժշտական դպրոցում: Այդ ժամանակ ես հույս ունեի, որ կնվագեմ բոլոր երկրների բեմերում` փոխանցելով զգացմունքներս մարդկանց և հույս ունենալով, որ երաժշտությունը նրանց հոգու ներդաշնակություն կբերի:

Read More »Երազանքս փշրվեց…

ՊԻԿ հեռուստաալիքը կլրացնի տեղեկատվության բացը Կովկասում

Ռուսալեզու ՊԻԿ (ПИК- Первый информационный кавказский) հեռուստաալիքը, որը հեռարձակվում է Վրաստանից, հետաքրքրված է հայաստանյան հեռուստապրոդյուսերների, ռեժիսորների և լրագրողների հետ համագործակցության մեջ: Երևանում հեռուստաալիքի և pik.tv կայքի շնորհանդեսի ժամանակ ՊԻԿ-ի տնօրեն Ռոբերտ Պարսոնսը նշեց, որ հեռարձակման նպատակն է ներկայացնել Կովկասը իր սահմաններից դուրս գտնվող լսարանին, ինչպես նաև լրացնել տեղեկատվության պակասը հարևան երկրների մասին տարածաշրջանի ներսում:

Գլխավոր գրասենյակը գտնվում է Թբիլիսիում, բայց «մենք վրացական հեռուստաալիք չենք, չնայած՝ հեռարձակում ենք Վրաստանից: Մեր ալիքը կովկասյան է», – ասում է Պարսոնսը:

Կովկասյան հեռուստաալիքը Հայաստանում ունի իր սեփական թղթակիցը, իսկ ՊԻԿ հեռուստաընկերությունում՝ Թբիլիսիում, աշխատում են Վրաստանում հայկական համայնքի ներկայացուցիչներ:

ՊԻԿ հեռուստաալիքը համարվում է «Առաջին կովկասյան» ալիքի իրավահաջորդը: ՊԻԿ-ն իր հեռարձակումներն սկսել է 2011 թվականի հունվարի վերջից: 2010 թվականի հուլիսին Վրաստանի հանրային հեռարձակողի հոգաբարձուների խորհրդի որոշմամբ հեռուստաալիքի կառավարումը հանձնվեց «ՔԵՅ-1» (K-1) ՍՊԸ ընկերությանը, որի հիմնադիրներն են Ռոբերտ Պարսոնսը (նախկինում BBC-ի թղթակից) և Եկատիրինա Կոտրիկաձեն:

Ըստ անգլախոս Ռոբերտ Պարսոնսի՝ հեռուստաալիքի հեռարձակման լեզու ընտրված է ռուսերենը, քանի որ այն համարվում է տարածաշրջանի հիմնական շփման լեզուն:

Read More »ՊԻԿ հեռուստաալիքը կլրացնի տեղեկատվության բացը Կովկասում

Էլ-համայնքի քարտեզ. Հայաստանում համացանցից համակարգչով օգտվում է բնակչության մեկ երրորդը

Դեռևս 2009 թվականին համացանցի ներխուժումը Հայաստան գնահատվում էր 15 տոկոսից էլ ցածր, սակայն այսօր, ըստ տարբեր տվյալների, այդ ցուցանիշը մոտենում է 80 տոկոսի:

Հանրային ծառայությունները կարգավորող հանձնաժողովի 2010 թվականի հոկտեմբերի տվյալներով համացանցը հասանելի է Հայաստանի բնակչության գրեթե կեսին (47,1 տոկոս): Սակայն ըստ որոշ հայ փորձագետների՝ այս թվերը չափազանցված են:

Ակնհայտ է, որ այս ցուցանիշը բջջային հեռախոսներից համացանց մուտք գործելու հաշվին համացանցից օգտվողների թվի ավելացման արդյունք է: Հանձնաժողովի տվյալներով՝ լայնաշերտ, այսինքն՝ գերարագ ինտերնետից Հայաստանում օգտվում է ընդամենը 160 000 մարդ: «Ինտերնետ հանրություն» ՀԿ նախագահ Իգոր Մկրտումյանը կարծում է, որ Հայաստանում անհրաժեշտ է իրականացնել համացանցից օգտվողների քանակի անկախ ուսումնասիրություն:

Իր հերթին Ինֆորմացիոն տեխնոլոգիաների ձեռնարկությունների միության գործադիր տնօրեն Կարեն Վարդանյանը նշում է, որ գոյություն չունի համացանցից օգտվողների հաշվարկման համընդհանուր հաստատված մեթոդիկա: «Եթե հաշվի առնենք սմարթֆոնների և բջջային հեռախոսների միջոցով շարժական ինտերնետից օգտվողներին, ապա 1, 5 միլիոն օգտվողների մասին վիճակագրությունը ճիշտ է: Սակայն պետք է նկատի ունենալ համացանցի իրական օգտագործողներին՝ DSL-ով, կապի օպտիկական ալիքներով», – ասում է Վարդանյանը:

Read More »Էլ-համայնքի քարտեզ. Հայաստանում համացանցից համակարգչով օգտվում է բնակչության մեկ երրորդը

Լրատվամիջոցների դերը ԵՄ ինտեգրման գործընթացում. նոր դասընթաց ԵՊԼՀ-ում

Փետրվարի 16-ին Երևանի պետական լեզվանաբական համալսարանում կմեկնարկի «ԶԼՄ-ների դերը եվրոպական ինտեգրման գործընթացում» առարկայի դասավանդումը Միջազգային ժուռնալիստիկայի բաժնի մագիստրատուրայի ուսանողների համար:

Դասընթացը կդառնա ԵՊԼՀ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի մարդու իրավունքների, ժողովրդավարության և եվրոպական ուսումնասիրությունների ամբիոնի պաշտոնական դասացանկի բաղկացուցիչը:

Այն ներառում է դասախոսություններ և գործնական պարապմունքներ Եվրոպական միության պատմության և ինստիտուտների, ԵՄ-Հայաստան հարաբերությունների զարգացման ու հեռանկարների, այլ երկրների եվրոպական ինտեգրման գործընթացում լրատվամիջոցների ունեցած դերի վերաբերյալ:

Դասավանդման արդյունքում ուսանողները հաղորդակից կլինեն նաև այն հմտություններին, որոնք հնարավորություն են տալիս փնտրել և ընտրել տեղեկատվության վստահելի աղբյուրներ, իրականացնել իրավիճակի վերլուծություններ և հանրությանը ներկայացնել պատրաստի արտադրանք:

Նախատեսվում է կիրառել նոր տեխնոլոգիաներ` առարկայի դասավանդումը առավել համագործակցային դարձնելու և ցանցային աշխատանքը խրախուսելու նպատակով:

Ծրագրի հիմնական ակնկալվող արդյունքները կլինեն ուսանողների շրջանում ԵՄ և եվրոպական ինտեգրման վերաբերյալ գիտելիքների պաշարի ընդլայնումը, ինչպես նաև երկարաժամկետ հեռանկարում հանրային իրազեկության մակարդակի բարձրացումը:

Read More »Լրատվամիջոցների դերը ԵՄ ինտեգրման գործընթացում. նոր դասընթաց ԵՊԼՀ-ում