Skip to content

Մշակույթների երկխոսություն. «Ես այսպես եմ ապրում»

Սանկտ Պետերբուրգի Էրմիտաժում արդեն 10 տարի է, ինչ նոյեմբերին տեղի է ունենում «Մշակույթների երկխոսություն» անունը կրող մեդիա ֆորումը, որը կազմակերպվում է Ռուսաստանի Լրագրողների միության տնօրեն Աշոտ Ջազոյանի գլխավորությամբ:

Սա միջազգային մեդիա ֆորում է, որին մասնակցում են Եվրոպայի և Ասիայի տարբեր երկրներից հրավիրված երիտասարդ լրագրողներ: Այս տարի ֆորումը տեղի է ունեցել նոյեմբերի 18-20-ը: Ֆորումը բաղկացած է տարբեր մեդիա տարածքների և մեդիա մշակույթների մասին քննարկումներից, որտեղ սկսնակ և հմուտ լրագրողները հանդես են գալիս զեկույցներով:

[[wysiwyg_imageupload:136:]]Այս տարվա ֆորումի ընթացքում քննարկված թեմաներն էին՝ մեդիա մթնոլորտը, միջազգային կամ միջերկրային մուլտիմեդիա ծրագրերը և այն, թե ինչպես է Ռուսաստանը ներկայացվում այլ երկրների մեդիայում:

Ֆորումի 400 մասնակիցներից 38-ը լուսանկարիչներ էին և ներկայացնում էին իրենց աշխատանքները ցուցահանդեսում: Հայաստանը ամենամեծ պատվիրակություններից մեկն էր` բաղկացած 5 հոգուց` Mediamax լրատվական կայքից, Հանրային հեռուստատեսությունից և CivilNet-ից:

Read More »Մշակույթների երկխոսություն. «Ես այսպես եմ ապրում»

Ոչ այդքան «անբան» Հուռին

«Հայրս և նրա մանկության ընկերը սիրահարված էին մի գեղեցիկ աղջկա, ում անունը Հուռի էր, սակայն աղջիկը ուրիշին էր սիրում: Նրանք որոշել էին իրենց առաջնեկ դուստրերի անունը դնել Հուռի ու այդպես էլ արեցին»:

Հուռի Ելդիզյանը «Դեպի Հայք»-ի (Birthright Armenia) կամավոր է Նոր Զելանդիայից, Հայաստանում աշխատում է հանրային քաղաքականության վերլուծության և երկխոսության Ապելլա ինստիտուտում: Այստեղ նա իրազեկում է մարդկանց սահմանադրական փոփոխությունների մասին, բայց իրավաբանական գործունեությունից բացի Հուռին սիրում է պատրաստել, թխել, եփել ու տապակել:

«Ես այդքան էլ անբան չեմ», ծիծաղում է նա՝ ակնարկելով ժողովրդական հեքիաթի համանուն հերոսուհուն: Հեքիաթը իր սիրելիներից է: Իրական Հուռին շատ աշխատասեր է: «Մենք սիրում ենք բողոքել, որ ժամանակ չունենք: Իրականում, մենք պարզապես ծույլ ենք», ասում է նա: Ըստ Հուռիի՝ մարդը չպետք է կենտրոնանա միայն մեկ բանի վրա, այլ պետք է աշխատի իրականացնել իր ողջ ներուժը, հակառակ դեպքում չի կարողանա լիարժեք կյանքով ապրել, իրեն երջանիկ զգալ: Հենց այդ գաղափարով առաջնորդվելով, Հուռին փորձում է առանց գործի չնստել և հնարավորինս շատ բաներով զբաղվել:

Բացի խոհարարությունից նա սիրում է զբաղվել լուսանկարչությամբ, գեղանկարչությամբ, երգում է եկեղեցական երգչախմբում, բայց հիմնականում նա իր ժամանակը կիսում է իրավաբանության և խոհարարության միջև:

Read More »Ոչ այդքան «անբան» Հուռին

«Աստծո շնորքով եմ` ինչ որ եմ». Ռոբերտ Նիկողոսյան

Դեմքեր, դեմքեր, դեմքեր… Մարդկային դեմքերը՝ հայտնի թե անհայտ, խոսուն են: Կարևոր չէ, թե ձեռքիդ տակ ինչ առարկաներ կան՝ գրիչ ու թուղթ, մատիտներ կամ վրձին, երբ ասելիք ունես ու ուզում ես, որ խոսքդ հասանելի դառնա: Ասում են՝ առաջին գործը ոգեշնչման առիթ է դառնում և ուզում ես նորից ու նորից ստեղծագործել…

21-ամյա Ռոբերտ Նիկողոսյանն ունի իր սիրելի նյութերը՝ ներկեր, սուրճ, աղ, սփրեյ: Երբ երեխաները թաքուն ամանորյա երազանք էին պահում և սպասում իրականանալուն, Ռոբերտի ցանկությունը մեկն էր՝ դառնալ նկարիչ: Ռոբերտն ամոթխած ասաց, որ իրեն նկարիչ չի կարող անվանել, զարգանալու շատ տեղ ունի…

«Վեց տարեկանից սկսել եմ նկարել: Պատանեկան տարիներին սովորել եմ Հայկանուշ Դանիելյանի անվան արվեստի դպրոցում: Ավարտել եմ Գեղարվեստի պետական ակադեմիան և զբաղվում եմ ինքնազարգացմամբ»,- պատմում է Ռոբերտը:

Ռոբերտին ճանաչել կարելի է Երևանում արած Մհեր Մկրտչյանի, Սոս Սարգսյանի, Պարույր Սևակի, Եղիշե Չարենցի և այլ հայ մեծերի գրաֆիտի դիմանկարներով, որոնք կարելի է տեսնել Թումանյան, Խանջյան, Կենդանաբանական այգու հարակից փողոցներում: Փողոցային արվեստը (Street Art) Ռոբերտի միակ նախասիրությունը չէ, դիմանկարներ նկարում է աղով, սուրճով, այժմ նաև քանդակներ է պատրաստում:

Read More »«Աստծո շնորքով եմ` ինչ որ եմ». Ռոբերտ Նիկողոսյան

Լևոն Աթոյանց. անցյալի, ներկայի ու ապագայի հատման կետում

Նա ոչ միայն խաղացել է գույնի, լույսի ու ստվերի, կոմպոզիցիայի ու կադրի դրամատուրգիայի հետ, այլև փոխել դրանց հետ աշխատելու ավանդական ձևերը ու ստեղծել իրենը: Կինոօպերատոր Լևոն Աթոյանցի հետ խոսելիս հասկանում ես մի բան. կինոյի մեծ վարպետի վերաբերմունքը աշխարհի ու կյանքի հանդեպ այլընտրանքային է, ուրիշ, աթոյանական:

Անծանոթների համար նա կարճահասակ, մի ոտքից կաղ և մանր-մանր քայլերով շարժվող ալեհեր մի պապիկ է: Մինչդեռ, երբ լսում ես նրա՝ «արի, արի, ես միշտ տանս դուռը բաց եմ պահում» խոսքերը, հայտնվում ես կինոյի մի փոքրիկ աշխարհում: Այստեղ հնի, լավի ու խնամքով պահպանվածի պատմություններ են, բազմաթիվ գրքեր, կինոժապավեններ, լուսանկարչական խցիկներ: Լևոն Աթոյանցը դողդոջուն աջ ձեռքով (քանի որ ձախը գրեթե միշտ անշարժ է), արդեն դժվարությամբ է կարողանում բացել սեփական կինոխցիկի մեծ երկաթե տուփը: Այնտեղ պահվում են նրա օբյեկտիվները, ինը կիլոյանոց տեսախցիկը, որով նկարահանել է իր գրեթե բոլոր ֆիլմերը՝ «Մորգանի խնամին», «Քաոսը», «011 աքսորականը», «Որտե՞ղ էիր, մարդ Աստծոն»: Ֆիլմեր նկարահանելիս օպերատորը չէր քնում, մտածում էր, պատկերացնում, ցանկանում ստեղծել տարօրինակ ու անսովոր պատկերներ՝ խախտելով կինոյի կանոնները:

Լևոն Աթոյանցի՝ կինոյով շնչող փոքրիկ բնակարանի երկու սենյակներից մեկում նաև մի մեծ ռադիոընդունիչ կա: 1949-ին օպերատորն ինքն է ստեղծել այն, որ լսի «Ամերիկայի ձայնը»՝դեմ գնալով ռեժիմին ու գաղափարախոսությանը:Այս հարցում էլ օպերատորի մոտեցումներն այլընտրանքային էին:

Read More »Լևոն Աթոյանց. անցյալի, ներկայի ու ապագայի հատման կետում

Սիրեցի, շատ սիրեցի Եվրոպան, բայց իմը կարոտեցի

Հայաստանում չեմ ծնվել և ապրում եմ մի ընտանիքում, որն ամեն օր երազում է սեփական երկիրը լքելու ու մի նոր «ավելի լավ» երկրում հաստատվելու մասին, մի խոսքով` «երկիրը երկիր չի» կարգախոսը ընտանիքումս ամենագործածվողն է: Իսկ ես…

Ես սիրում եմ այն վայրը որտեղ ապրում եմ, փողոցները, հին տները, իմ անկրկնելի մետրոն և ցայտաղբյուրները… Երբ քայլում եմ երևանյան փողոցներով ու հանկարծ նկատում, որ իմ քաղաքում մի գեղեցիկ նստարան է ավելացել, այնքան եմ ուրախանում` ասես հենց իմ սենյակում նոր կահույք է ավելացել: Սիրում եմ նաև իմ երկրում ապրող մարդկանց` ջերմ ու տաք:

Տարիներ առաջ մտածում էի` երևի գիտակցական տարիքում Հայաստանի սահմաններից դուրս չեմ եկել, այդ պատճառով էլ ավելի շատ եմ սիրում իմ երկիրը: Հաճախ նաև թվում էր, որ երբ դուրս գամ`«հարևանի հարսին ավելի շատ կսիրեմ»: Սխալվում էի: Հենց այս ամառ հասկացա:

Փոխանակման մի ծրագրի շնորհիվ առաջին անգամ ոտք դրեցի Եվրոպա. «Համաշխարհային անկախ երիտասարդական միավորում» ՀԿ կազմում ընդգրկված մի քանի երիտասարդներով այցելել էինք Լեհաստան:

Սիրեցի, շատ սիրեցի Եվրոպան…

Read More »Սիրեցի, շատ սիրեցի Եվրոպան, բայց իմը կարոտեցի

Քարտեզից մի պատառիկ. Թիֆլիս

Փողոցի մի անկյունից մյուսը լցված են սրճարաններով, տեղ ու դադար չկա: Այս փոքրիկ, նեղլիկ փողոցներում համն ու հոտը տեղն է, մարդիկ էլ շատ: Քարերը նմանեցված են սանդուղքի, և երբ իջնում ես, զգում ես` անհարթ են: Տեղ-տեղ կարող է թվալ, թե ընկնում ես, բայց հետո դու վստահ քայլում ես: Սա հին Թիֆլիսի մի պատառ է, փոքրիկ, բայց հեքիաթային կտոր: Աջ և ձախ կողմերում հարմարեցված աթոռակներ ու սեղաններ են. մի պահ թվում է՝ ֆիլմի մեջ քայլում ես հենց այն փողոցով, ուր ոտքերդ շատ հաճախ տարել են, բայց այդպես էլ չես հասել…

Մայրամուտն ավելի է գեղեցկացնում փողոցների գունդուկծիկ տեսքը: Մի պահ կանգնում ես ու օդ շնչում, հասարակ օդ չէ` թիֆլիսյան է: Սրճարանները դեմ դիմաց են, և մարդիկ շատ հաճախ կարող են հաղորդակցվել մի սրճարանից մյուսը, նայել իրար, ժպտալ կամ պարզապես հետևել, թե ինչ ես դու ուտում կամ խմում:

Փողոցի մի ծայրից մյուսը ձգվում են հուշանվերների, զարդերի, նույնիսկ սուջուխի  համար նախատեսված խանութներ, բացօթյա վաճառակետեր, որոնք չեն փչացնում հին Թիֆլիսի կոլորիտը, այլ միայն լրացնում են այն: Ինչ քաղաք, որ չունենա կոլորիտային առանձնահատկություններ: Նմանատիպ փողոցներն ու պողոտաները շատ չեն, եթե ուզում ես ծանոթանալ Թիֆլիսին՝ քայլիր Շոթա Ռուսթավելի պողոտայով կամ Հերակլ փողոցով:

[[wysiwyg_imageupload:88:]]

Read More »Քարտեզից մի պատառիկ. Թիֆլիս

Գամառջոբա, Ջորջիա

Ամառ 2015… Խոստովանեմ՝ չեմ չափազանցնում. սա իմ լավագույն ամառն էր երբևէ: Չզարմանաք՝ ապրածս երկար ու կարճ 21 տարիների ընթացքում դեռ երկրից դուրս չէի եկել, մինչև օգոստոսի 28-ը, երբ 4 ընկերներով որոշեցինք գնալ հարևան Վրաստան՝ ամռան վերջին օրերը ծովափին անցկացնելու համար:

Գուցե շատերի համար Վրաստանն արդեն «ջրի ճամփա» է դարձել, ծանոթ են այնտեղի ամեն մի քարին ու փոշուն, ամեն մի շենքին ու եկեղեցուն, փողոցին ու սրճարանին: Իսկ ինձ՝ սկսնակ ճանապարհորդիս համար, այն լի էր բացահայտումներով ու ամեն մի պատի, շենքի, ծառի ու կամուրջի տակ նկարվելու մեծ ցանկությամբ՝ հետագայում թոռներիս ցույց տալու և պատմելու նյութ ունենալու համար:

[[wysiwyg_imageupload:90:]]

Թեև մեր ճանապարհորդության միայն վերջին օրն ենք անցկացրել Թիֆլիսում, այն էլ՝ մի քանի ժամով, Վրաստանից ամենամեծ և տպավորիչ պատկերն ինձ համար մնում է հին Թիֆլիսը: Աղյուսե փողոցներ, երկհարկանի տներ, յուրահատուկ պատշգամբներ, ներկը թափած փայտե փեղկերով պատուհաններ, բացօթյա սրճարաններ, փողոցներում ամենուրեք մարդկանցից չվախեցող կատուներ, ամեն քայլափոխի հուշանվերների խանութներ… Այս շարքն անվերջ կարելի է շարունակել: Ափսոսում եմ, որ հին Թիֆլիսը ոտնատակ տալու շատ քիչ ժամանակ ունեի և նախանձում եմ մարդկանց, որ բնակվում են այդ հրաշք թաղամասում:

Read More »Գամառջոբա, Ջորջիա

Բարի ծառայություն, զինվո՜րս

Կյանքի յուրաքանչյուր փուլ բերում է փորձություններ, որոնք մենք պետք է հաղթահարենք: Դրանցից շատերը հաճախ լինում են մեր կամքից անկախ. այդպիսի դեպքերում անհրաժեշտ է պարզապես հանձնվել կյանքի հոսքին ու առաջ գնալ: Կան այնպիսիք էլ, որոնք տեղի են ունենում շատերի կյանքում. տղաների համար դա բանակն է: Մի թուղթ, ու ամեն ինչ փոխվում է:

Ամառային սովորական օր էր, շոգ, մի քիչ ալարկոտ օր, գործ չանելու և ֆիլմեր դիտելու ցանկությամբ, ինչպես հաճախ լինում է շատերի մոտ: Մեկ էլ դռան զանգ ու նախասրահից ականջիս է հասնում՝ «Դո՞ւք եք Մացոյան Աղվանի մայրը» ու մորս դողացող ձայնը՝ «այո»: Մի պահ քարացա հյուրասենյակում. հասկացա՝ ժամանակը եկել էր՝ եղբորս բանակ են տանում: «Խնդրում եմ, ստորագրեք այս թուղթը՝ մեկ օրից Ձեր տղային բանակ են տանում»: Մայրս չէր ցանկանում ստորագրել, սակայն կան դեպքեր, երբ դու չես կարող փոխել իրադրությունը, որքան էլ մեծ լինի ցանկությունդ:

Եղբայրս քաղաքում չէր, ուրախ էինք, որ վայելում է իր հանգիստն ու լիակատար ազատությունը, սակայն անհրաժեշտ էր տեղեկացնել, որ բանակ գնալուն մնացել է ընդամենը 24 ժամ:

Read More »Բարի ծառայություն, զինվո՜րս